Kościół św. Bartłomieja w Żurrieq

Kościół św. Bartłomieja
w Żurrieq
Il-knisja ta' San Bartilmew
	nr rej. 01287 NICPMI (wpis 26.03.2013)
Państwo	Malta
Miejscowość	Żurrieq
Adres	Triq San Bartolimew
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Żurrieq
Wezwanie	św. Bartłomieja Apostoła
Wspomnienie liturgiczne	24 września
Dane świątyni
Styl	barokowy
Świątynia; • materiał bud.	; • wapień
Kopuła; • liczba kopuł	; 1
Ołtarz; • liczba ołtarzy	; 3
	Położenie na mapie Malty Kościół św. Bartłomieja
	Położenie na mapie Morza Śródziemnego Kościół św. Bartłomieja
	35°49′53,9″N 14°28′37,6″E/35,831639 14,477111
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół Świętego Bartłomieja (malt. Il-knisja ta' San Bartilmew, ang. Church of St Bartholomew) – rzymskokatolicki kościół w Żurrieq na Malcie^[1].

Historia

Kościół pod wezwaniem św. Bartłomieja jest jednym z najładniejszych w Żurrieq. Pierwsza świątynia została zbudowana w 1482^[2]. W 1575 wizytator apostolski Pietro Dusina napisał w swoim raporcie, że kościół był w bardzo dobrym stanie, miał ołtarz, podłogę i drewniane drzwi. Nie miał jednak rektora ani żadnych dochodów. Kościołem opiekował się Mikiel Mangion, z jego dochodów w święto patrona świątyni odprawiana była msza święta i nieszpory^[3].
Jednakże w 1658 biskup Malty Miguel Juan Balaguer Camarasa zdekonsekrował kościół – powodem był żałosny stan budynku, i nakazał jego zamknięcie. Ponad sto lat później, w 1775, na tym miejscu zbudowana została większa świątynia w stylu późnego baroku^[4], którą 11 stycznia 1784 poświęcił proboszcz parafii Żurrieq ksiądz Ġużepp Agius. Jej budowa kosztowała 2529 scudi, z czego większość została zebrana przez mieszkańców wioski^[3]^[5].

Fasada

Do kościoła prowadzą cztery szerokie schody. Na obu rogach fasady stoją zgrupowane smukłe pilastry w stylu toskańskim, wsparte na wysokich cokołach. Takie same pilastry powtórzone są na bocznych elewacjach. Pilastry podpierają entablaturę, biegnącą wokół całego budynku. Na górnych narożnikach budynku stoją kamienne kule. Główne wejście z lekko zdobionym portalem, ponad drzwiami okno, w dolnej i górna części zaokrąglone. Nad oknem trójkątny fronton zwieńczony kulą, wkomponowany w gzyms. Dach świątyni ozdabia kopuła z latarnią i kamiennym krzyżem^[3]^[6].

Wnętrze

Nie wiadomo, kto był architektem kościoła, lecz z księgi rachunkowej projektu znamy jego wykonawcę – Angelo Bonnici. Wnętrze świątyni ma kształt kwadratu, z półokrągłą apsydą, nad którą również jest mniejsza półkopuła z niewielką latarnią. W apsydzie stoi główny ołtarz. W bocznych ścianach znajduje się dwoje drzwi; są tam też dwa boczne ołtarze. Wnętrze otacza osiem jońskich pilastrów z belkowaniem, biegnącym wokół ścian, na którym wspierają się pendentywy kopuły. Nad głównymi drzwiami galeria organowa. Nad każdym wejściem znajduje się okno doświetlające wnętrze^[3].

Apsyda z ołtarzem

Ołtarz główny wraz z predellą wykonany jest z kamienia i pomalowany tak, aby imitował marmur. Otoczony jest wspaniałymi rzeźbionymi elementami w stylu rokoko, tworzącymi monumentalne retabulum z obrazem tytularnym. Wykonawcami wszystkich rzeźbionych elementów w świątyni byli Antonio i Giovanni Fabri. Apsyda z obu stron zakończona jest jońskimi pilastrami. Po obu stronach ołtarza proste drzwi do zakrystii, nad którymi obrazy w bogatych rokokowych kamiennych ramach, przedstawiające św. Publiusza oraz św. Wincentego Ferreriusza^[3].

Ołtarze boczne

We wnętrzu są dwa ołtarze boczne: ołtarz Przemienienia Pańskiego, z małym obrazem Maryi z Dzieciątkiem pod obrazem tytularnym, oraz ołtarz św. Franciszka, poniżej którego mały obraz św. Klary. Oba obrazy tytularne otoczone są wspaniałą rokokową ramą^[3].

Kościół dzisiaj

W 2006 kościół został odnowiony przez Ministerstwo Zasobów i Infrastruktury^[4]. Dziś świątynia ma opiekuna, miejscowego księdza. 24 września, w dzień wspomnienia świętego patrona, odprawiana jest uroczysta msza święta, która wraz z następującym po niej wiejskim festynie gromadzą mieszkańców wioski^[3].

Ochrona dziedzictwa kulturowego

Budynek kościoła umieszczony jest na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod nr. 01287^[6].

Przypisy

↑ San Bartilmew / St. Bartholomew. Quddies. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-25)]. (ang.).
↑ ŻURRIEQ. The Chapel of St. Bartholomew Apostle. visitmalta.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-02)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Anthony M. Brincat: Il-kappella ta’ San Bartilmew ~ Żurrieq ~. Kappelli Maltin. [dostęp 2018-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-26)]. (malt.).
↑ ^a ^b Restoration Of Zurrieq chapel in final phase. [w:] The Malta Independent [on-line]. 2006-05-25. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-19)]. (ang.).
↑ Żurrieq. Archdiocese of Malta. [dostęp 2018-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-26)]. (ang.).
↑ ^a ^b Saint Bartholomew's Chapel. NICPMI, 2013-03-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-10)]. (ang.).

[quddies-1] San Bartilmew / St. Bartholomew. Quddies. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-25)]. (ang.).

[visitmalta-2] ŻURRIEQ. The Chapel of St. Bartholomew Apostle. visitmalta.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-02)]. (ang.).

[kappelli-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Anthony M. Brincat: Il-kappella ta’ San Bartilmew ~ Żurrieq ~. Kappelli Maltin. [dostęp 2018-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-26)]. (malt.).

[independent2006-05-25-4] Restoration Of Zurrieq chapel in final phase. [w:] The Malta Independent [on-line]. 2006-05-25. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-19)]. (ang.).

[archdiocese-5] Żurrieq. Archdiocese of Malta. [dostęp 2018-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-26)]. (ang.).

[nicpmi-6] Saint Bartholomew's Chapel. NICPMI, 2013-03-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-10)]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]